Welkom in onze Holebibibliotheek


Draakplaats 2 - 2018 Antwerpen


www.holebibib.be


open op zondagnamiddag van 14u tot 17u

De catalogus kan je via deze link doorzoeken.


woensdag 10 juni 2020

In de HolebiBib: Escal Vigor van Georges Eekhoud

In Escal-Vigor wordt het verhaal verteld van de liefde tussen de adellijke Henry de Kehlmark en Guido, de verstoten zoon van burgemeester en herenboer Govaertz. Na twintig jaar afwezigheid keert dijkgraaf Henry de Kehlmark terug naar het Escal-Vigor, de voorouderlijke burcht in Klaarvatsch, een dorpje op het idyllische eiland Smaragdis. De dijkgraaf geeft een groot feest waarop alle bewoners – rijk en arm, jong en oud – worden uitgenodigd. Hij maakt er kennis met Claudie, de dochter Govaertz, en met haar broertje Guido – de zondenbok van het gezin, een dromerige nietsnut die dan maar koeien moet hoeden op de heide. Claudie heeft haar zinnen gezet op Kehlmark en droomt ervan gravin te worden, maar Kehlmark zelf heeft alleen oog voor de jonge koewachter, in wie hij een zielsgenoot herkent. Hij krijgt de burgemeester en zijn dochter zo ver dat Guido bij hem op het kasteel mag komen wonen. Tussen beide jongemannen bloeit een diepe liefde open, tot groot verdriet van Blandine, de huismeesteres van de burcht en in het verleden kortstondig de geliefde van Kehlmark. Blandine zelf wordt bestookt door Landrillon, de vulgaire rijknecht van de graaf en een al even hebzuchtig sujet als Claudie. Wanneer zowel Landrillon als Claudie bot vangen, nemen ze hun toevlucht tot elkaar om samen de ondergang van de graaf en Guido te beramen. Kehlmark is echter van plan opnieuw in de stad te gaan wonen, alleen met Guido en Blandine. De avond voor hun vertrek viert Klaarvatsch de jaarlijkse kermis van Sint-Olfgar, en dan breekt de hel los in het anders zo rustige dorpje…

Met Escal-Vigor schreef de Franstalige Vlaamse auteur Georges Eekhoud (1854-1927) een verhaal waarin, voor het eerst in de moderne Westerse literatuur, homoseksualiteit op een onverbloemd positieve manier aan bod komt. De symbolistische roman, waarin de auteur een oprecht pleidooi houdt voor de gelijkwaardigheid van elke vorm van liefde, is meteen ook een aanklacht tegen elke discriminatie op grond van afkomst, sociale rang of geloof. De symbolische titel kan worden gelezen als ‘Kracht van de Schelde’, maar vormt ook een bijna volmaakt anagram van Oscar Wilde, voor wie Eekhoud grote bewondering koesterde en van wie hij een gededicaceerd exemplaar van de ‘Ballad of Reading Goal’ had gekregen. Tegelijkertijd handelt het boek over de strijd tussen goed en kwaad en hoe weinig er nodig is om de utopie in gruwel te laten omslaan. Eekhoud, zelf een homoseksueel, moest zich in 1900 voor het Hof van Assisen in Brugge verantwoorden voor zijn boek. De vermeende aanslag op de goede zeden werd geformuleerd als ‘inbreuk op de wet aangaande de persdelicten’: mannenliefde gold volgens de progressieve Belgische rechtspraak niet als strafbaar vergrijp, vandaar de vage aanklacht. Er kwam een actie op gang waarin meer dan tweehonderd Franse en Belgische auteurs hun steun betuigden aan de schrijver. Hun brieven zijn verzameld in een ingebonden map die wordt bewaard in de afdeling manuscripten van de Koninklijke Bibliotheek van België. Eekhoud werd vrijgepleit door advocaat Edmond Picard, maar het proces had diepe sporen nagelaten. Hij voelde zich vervolgd, en erg alleen. In zijn dagboek van 5 februari 1909 noteerde hij: ‘Ik voelde me de voorbije dagen erg bedroefd erg ontmoedigd, erg geïrriteerd. Is de homoseksueel niet de wanhopigste mens die er bestaat?’

Eekhoud had in zijn vroegere werk al heel wat homoseksuele personages opgevoerd en was zich bewust van het risico dat met die keuze gepaard ging. Zo had hij zijn Brusselse uitgever Kistemaeckers in 1892 bij de publicatie van de negen verhalen uit Le Cycle patibulaire (‘Cyclus van het galgenaas’) gewaarschuwd dat hij zich moeilijkheden op de hals zou halen en had hij hem de raad gegeven het boek niet in de boekhandel te verspreiden. Tussen 1890 en 1895 hield Brussels openbaar aanklager Willemaers zich immers onledig met de opsporing van immorele geschriften: ‘monstrueuze romans’ met als mogelijke thema’s necrofilie, ‘abnormale’ of ‘tegennatuurlijke’ liefdes van mannen voor mannen of van vrouwen voor vrouwen.
(Katelijne De Vuyst, vertaalster van het boek)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten