Wat het hart verwoest van John Boyne

LL,

een boekbespreking over het laatste boek van John Boyne.  Met dank aan de

voorzet  van de boekenleesclub.  

Het eerste dat me opvalt is het volume, dan  de keurige indeling in stukken van 7 jaar, van concepitie tot overlijden van het hoofdpersonage,  zuiver cronologisch zonder tijdsprongen.   

1945

We starten met een ongeboren leven in 1945 in Goleen, Ierland. 

Cyril, hoofdpersonage vertelt over zijn moeder Catherine Goggin.  Na het zichtbaar worden van haar zwangerschap wordt ze letterlijk aan deur gezet door de gemeenschap en haar ouders.  Ze vlucht naar Dublin.  De start van een een turbulent leven van haar en het dan nog ongeboren hoofddperonage Cyril Avery.    

De eerste 57 blazdzijden zijn pure tragiek  'een tear-jerker' waardig.   Ook de volgende 500 bladzijden van boek staan bol van  tragische momenten. Het is of de schrijver met het eerste stukje heeft gedacht 'alles geven, dan weten ze waar ze aan toe zijn'.    Het is wel erg goed geschreven en is, ondanks alle tranen,  bij momenten grappig, door de gebruikte uitdrukkingen  en vergelijkingen.  

Zijn het bestaande Ierse uitdrukkingen of zijn ze door de schrijver zelf  verzonnen? Ik blijf het antwoord schuldig.    

  

Een andere constante in het boek zijn de toevallige gebeurtenissen en ontmoetingen.  Bij aankomst in Dublin neemt een straatfotograaf een foto van aanstaande moeder Catherine, een foto die we nog verder in het boek zullen tegenkomen.  

1952

Zeven jaar later ontmoeten we Cyril Avery opnieuw.  Hij is inmiddels geadopteerd.  Je kunt al bedenken dat zijn leven niet eenvoudig zal zijn, een levensdurende zoektocht naar zichzelf en naar zijn ouders.

Spannend ook, we blijven niet in Ierland en vinden Cyril terug in Amsterdam en New-York. 

Als je zijn  hele levensverhaal overschouwd zit het vol van de toevalligheden en tonnen tragiek.  

JB is er wel in geslaagd de nodige humor in te steken.  Blijkbaar beheersen de Ieren de kunst die je ook ziet in sommige  britse films,  de tragi comedies.

Ondanks alle tragiek heeft het boek me niet ech gepakt.  Het is goed geschreven, leest als een trein, als een thriller, je blijft in het verhaal.  Het is zo goed  dat ik Maude Avery ben gaan zoeken bij de schrijvers,  ik was bijna overtuigd dat het om een echte auteur ging, weliswaar met een geromantiseerde levensloop. 

Bij de delen  van het boek die zich in Dublin situeren neemt JB je als het ware mee op wandeling door  te straten.  Je voelt dat hij zijn stad kent.  

JB maakt vast en zeker een afrekening met de kerk en al zeker met het personeel die de kerk beweren te vertegenwoordigen.  Een tweede guillotine staat klaar voor de huichelachtige maatschappij van Ierland, de  ouderwetse standpunten rond sexualiteit en homosexualiteit in het bijzonder en blijkbaar vooral ingegeven door de eerst genoemde, de Kerk.

Ik kijk er vanop  als ik lees dat homosexualiteit slechts in 1994 uit het strafwetboek werd gehaald.  Niet  dat we 'on te continent'  zoveel beter zijn maar bij ons gebeurde de veranderingen  toch wat vroeger.

Ik las het ierse  jeugdboek 'Wel kleur bekennen' , van John Lennon  (zit in de holebibib F4020/1368)  Ook daar is de  druk van de kerk erg aanwezig.   

De constructie  van het boek doet me denken aan een scenario voor een brits ierse productie in 10 delen. Waar wacht  BBC en Channel 4 op?.

Is het dat hoge scenario gehalte?  de veelheid aan tragiek?  Met de tijd zal ik 'Wat een hart verwoest' zeker  een tweede lezing  geven.  

Voorlopig blijf ik bij : een goed  en onderhoudend boek met uitstekende momenten. Ik vond zijn vorig boek  'De Grote stilte' gewoon  beter.

Bert uw boekenbeheerder